Wordform wa ‘thus’

Language: Yawarana
Structure: wa
thus
Part of speech: particle

Name Description Language
  1. mërë warë mëyënëtojpano ka uyakërë mërë wepïrï
    mërë
    mërë
    MED.INAN
    dem
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    mëyënëtojpano
    më=yënë-tojpano
    2=eat(meat)-FUT.CONCL
    pn=vt
    ka
    ka
    ?
     
    uyakërë
    u=y-akërë
    1=LK-with
    pn=postp
    mërë
    mërë
    2PRO
    pn
    wepïrï
    wepï-rï
    come-IPFV
    vi
    So for you to eat you came with me? / así para tú comer tu viniste conmigo?
  2. irëjpë rë warë tajtojpe pïnika wïrë sepanse
    irëjpë
    irëjpë
    then
    adv
    rë
    rë
    EMP
    part
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    tajtojpe
    taj-tojpe
    say-PURP
    advl
    pïnika
    pïnika
    PROB
    part
    wïrë
    wïrë
    1PRO
    pn
    sepanse
    sepan-se
    get_married-PST
    vi
    Then, closer tow now, I got married. / después, mas ahora, yo me casé (histanfo: 49)
  3. pïtïpëjsapë chipë ke, pïtï, pïtï, pïtï, warë
    pïtïpëjsapë
    pïtï-pëj-sapë
    paint-PLUR-PFV
    vt
    chipë
    chipë
    caranna
    n
    ke
    ke
    INS
    postp
    pïtï
    pïtï
    paint
    ideo
    pïtï
    pïtï
    paint
    ideo
    pïtï
    pïtï
    paint
    ideo
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    Painted with caranna, painted all over. / pintado con caraña, pintado todo
  4. tajne naijpëtiri warë
    tajne
    ta=jne
    3PRO=PL
    pn=part
    naijpëtiri
    naij-pëti-ri
    do-PLUR-IPFV
    vt
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    They did like this. / ellos hacía así (ctorat: 15)
  5. warë sujtase
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    sujtase
    suj-ta-se
    urine-VBZ.INTR-PST
    vi
    Then he urinated. / después se orino (ctorat: 24)
  6. irëjpë pïrarë ti warë irëjpë warë
    irëjpë
    irëjpë
    then
    adv
    pïrarë
    pïrarë
    NEG.EXIST
    part
    ti
    ti
    HSY
    part
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    irëjpë
    irëjpë
    then
    adv
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    Then there was nothing. / después no había nada (ctorat: 27)
  7. tipasekontomo warë irëjpë pïrarë
    tipasekontomo
    tipa-se=kontomo
    go_in_group-PST=PL
    vi=part
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    irëjpë
    irëjpë
    then
    adv
    pïrarë
    pïrarë
    NEG.EXIST
    part
    They left and were gone. / se fueron y después no estaban (ctorat: 30)
  8. sukase nwajtëri irëjpë ti warë
    sukase
    sukase
    all
    adv
    nwajtëri
    nwajtë-ri
    dance-IPFV
    vi
    irëjpë
    irëjpë
    then
    adv
    ti
    ti
    HSY
    part
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    They were all dancing, then. / todos estaban bailando, después (ctorat: 39)
  9. tichikimuru, peti warë patakasapë Yakucho pana
    tichikimuru
    t-ichikimu-ru
    3-knee-PERT
    n
    peti
    peti
    ?
     
    warë
    wa=rë
    thus=EMP
    part=part
    patakasapë
    pata-ka-sapë
    village-VBZ.TR-PFV
    vt
    yakucho
    yakucho
    P._A.
    n
    pana
    pana
    DAT
    postp
    His knee, his leg went out towards Ayacucho. / su rodilla, su pierna, salió (llaga) hacia Ayacucho
  10. irë wa chipëkë tapojtëja wejsapë, irë wa chipëkë tajne wëpëjse tëwï, sukase wïnïjsajkonton yawë
    irë
    irë
    3ANA.INAN
    dem
    wa
    wa
    thus
    part
    chipëkë
    chipëkë
    because
    part
    tapojtëja
    ta-pojtë-ja
    3P-want-NEG
    vt
    wejsapë
    wej-sapë
    COP-PST
    vi
    irë
    irë
    3ANA.INAN
    dem
    wa
    wa
    thus
    part
    chipëkë
    chipëkë
    because
    part
    tajne
    ta=jne
    3PRO=PL
    pn=part
    wëpëjse
    wë-pëj-se
    kill-PLUR-PST
    vt
    tëwï
    tëwï
    3PRO
    pn
    sukase
    sukase
    all
    adv
    wïnïjsajkonton
    wïnïj-saj=konton
    sleep-PFV=PL
    vi=part
    yawë
    yawë
    LOC
    postp
    That's why I didn't want it, that's why they killed them all when they were asleep. / por eso no lo quería, por eso ellos los mataron a todos mientras dormían