As ‘PLUR’:

1. irë wa chipëkë tapojtëja wejsapë, irë wa chipëkë tajne wëpëjse tëwï, sukase wïnïjsajkonton yawë

   irë

   irë

   3ANA.INAN

   dem

   wa

   wa

   thus

   part

   chipëkë

   chipëkë

   because

   part

   tapojtëja

   ta-pojtë-ja

   3P-want-NEG

   vt

   wejsapë

   wej-sapë

   COP-PST

   vi

   irë

   irë

   3ANA.INAN

   dem

   wa

   wa

   thus

   part

   chipëkë

   chipëkë

   because

   part

   tajne

   ta=jne

   3PRO=PL

   pn=part

   wëpëjse

   wë-pëj-se

   kill-PLUR-PST

   vt

   tëwï

   tëwï

   3PRO

   pn

   sukase

   sukase

   all

   adv

   wïnïjsajkonton

   wïnïj-saj=konton

   sleep-PFV=PL

   vi=part

   yawë

   yawë

   LOC

   postp

   That's why I didn't want it, that's why they killed them all when they were asleep. / por eso no lo quería, por eso ellos los mataron a todos mientras dormían
2. pïtïpëjsapë chipë ke, pïtï, pïtï, pïtï, warë

   pïtïpëjsapë

   pïtï-pëj-sapë

   paint-PLUR-PFV

   vt

   chipë

   chipë

   caranna

   n

   ke

   ke

   INS

   postp

   pïtï

   pïtï

   paint

   ideo

   pïtï

   pïtï

   paint

   ideo

   pïtï

   pïtï

   paint

   ideo

   warë

   wa=rë

   thus=EMP

   part=part

   Painted with caranna, painted all over. / pintado con caraña, pintado todo
3. tipapëjsejne waijtajne

   tipapëjsejne

   tipa-pëj-se=jne

   go_in_group-PLUR-PST=PL

   vi=part

   waijtajne

   waijta=jne

   mouse=PL

   n=part

   The mice went away. / las ratas se fueron (ctorat: 40)