As ‘PL’:

1. wïrë yaruwakempïnirë, mëkïsantomo a-ja-ja tajtane

   wïrë

   wïrë

   1PRO

   pn

   yaruwakempïnirë

   yaruwa-∅-ke-m=pïnirë

   laugh-ACNNMLZ-PROP-NMLZ=NEG

   adv=part

   mëkïsantomo

   mëkï-santomo

   DIST.ANIM-PL

   pn

   ajaja

   a-ja-ja

   ***

    

   tajtane

   taj-tane

   say-CNCS

   advl

   I don’t laugh although they are saying “hahaha”. / yo no me río, aunque aquellos dicen a-ja-ja (convrisamaj: 7)
2. mëkïsantomo yaruwari wïrë itari

   mëkïsantomo

   mëkï-santomo

   DIST.ANIM-PL

   pn

   yaruwari

   yaruwa-ri

   laugh-IPFV

   vi

   wïrë

   wïrë

   1PRO

   pn

   itari

   ita-ri

   hear-IPFV

   vt

   They’re laughing and I’m listening. / aquellos se rien y yo los oigo (convrisamaj: 22)
3. tëwïsantomo neke ne yaruwatëpëkë ma rë chikontomo

   tëwïsantomo

   tëwï-santomo

   3PRO-PL

   pn

   nekene

   neke=ne

   CNTR=INTS

   part=part

   yaruwatëpëkë

   yaruwa-tëpëkë

   laugh-PROG.INTR

   vi

   ma

   ma

   RST

   part

   rë

   rë

   EMP

   part

   chikontomo

   chi-∅=kontomo

   COP-IPFV=PL

   vi=part

   But they’re constantly laughing. / ellos sí siempre pasan riendose (convrisamaj: 32)
4. tëwïsantomo wïrë wejyatë këyetajpëjra

   tëwïsantomo

   tëwï-santomo

   3PRO-PL

   pn

   wïrë

   wïrë

   1PRO

   pn

   wejyatë

   wejyatë

   in_house_of

   postp

   këyetajpëjra

   këye-ta-jpë=jra

   big?-VBZ.INTR-PST=NEG

   vi=part

   They did not grow up with me. / ellos no se criaron junto conmigo